Warsztaty z kaligrafii klasy 7a
W dniu 30 listopada 2023 roku uczniowie klasy 7a z wychowawczynią p. Moniką Kosianowską i opiekunem p. Januszem Madejem udali się na „Darmowy Listopad” w Muzeum Zamkowym w Malborku na warsztaty z kaligrafii, nauki praktycznego pisania liter i słów: „ Pisma, kroniki, pamiętniki jako źródło do poznania dziejów zamku w Malborku”. Osobą prowadzącą była pani Jolanta Justa.
Na trasie zwiedzania zamku dostępna była, m.in. najważniejsza, czasowa Wystawa Roku pt. „Nigra crux mala crux. Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego”, którą z zaciekawieniem obejrzeliśmy. Wystawa „Nigra crux mala crux”. Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego” to pierwsza w historii polskiego muzealnictwa próba zmierzenia się z mitami i stereotypami dotyczącymi zakonu krzyżackiego. Zakon i jego historia stał się ważną częścią tradycji narodowych Polski, Niemiec i Litwy. Wystawa prezentuje mechanizmy powstawania, przyczyny i skutki tych zjawisk, ale nie prezentuje gotowych rozwiązań. Ma raczej skłonić do refleksji, zastanowienia się i przemyślenia. W tym sensie wystawa bardzo odwołuje się do współczesności i dziś funkcjonujących zjawisk. Jej integralną częścią była także prezentacja „tradycji grunwaldzkiej”, kolejnych rocznic celebrowania zwycięstwa pod Grunwaldem i prób zatarcia porażki.
Niewątpliwie ogromne wrażenie zrobiła na nas ekspozycja dwóch wyjątkowych obrazów umieszczonych naprzeciw siebie w Wielkim Refektarzu:
„Bitwa pod Grunwaldem” T. Popiel i Z. Rozwadowski, Kraków 1910, Muzeum Historyczne we Lwowie,
„Dies Irae” G. Kazimierenas, rama V. Stancikus, Vilnius 2012, Muzeum Historyczne w Trokach.
Zaintrygował nas świat, w którym pisanie nie kojarzyło się wyłącznie z klawiaturą i wydrukiem komputerowym, ale było równoznaczne z tworzeniem dzieła sztuki.
Kaligrafia z umiejętności pisania uczyniła w ciągu wieków odrębną dziedzinę sztuki. Zmienił się również sposób postrzegania ludzi pióra, którzy z rzemieślników stali się artystami. W trakcie warsztatów zastanowiliśmy się, na czym polega perfekcyjne opanowanie warsztatu pisarskiego, a co decyduje o artystycznych walorach rękopisu. Poznaliśmy tajniki warsztatu doskonałego kaligrafa. Stworzyliśmy prace oparte na zasadzie symetrii i prawidłowym dukcie liter. Chcieliśmy aby nasze pismo odręczne stało się eleganckie, bardziej fantazyjne lub po prostu staranniejsze. Nauka pisma zwanego potocznie „gotykiem” – bardzo pięknego, ale wymagającego, charakteryzującego się prostymi, pionowymi liniami.
Warsztaty prowadzone były we wnętrzach zamkowego skryptorium, gdzie można poznać tajniki pracy dawnego pisarza i kopisty.
Skryptorium to antidotum na zawrotne tempo współczesnego życia, sposób na wyciszenie, skupienie, szukanie nieskazitelności. Tutaj można w zaciszu średniowiecznego klasztoru poznać księgi, a w szczególności Apokalipsę Heinricha von Hesler, nauczyć się pisać pismem gotyckim, wziąć do ręki gęsie pióro i doświadczyć, że w trakcie pisania „choć tylko trzy palce piszą, to jednak trudzi się całe ciało”. Lekcja muzealna odbywała się w przy wspaniałej muzyce.
Każdy wziął do domu na pamiątkę swoją kartę pracy i piękne wspomnienia.
Monika Kosianowska